500 YIL ÖNCE TÜRK KADINI ÖLÇÜLERİ

Aşağıda 15. Yüzyıl Anadolu Türkçesinin en değerli örneklerinden
birini oluşturan Tusi Bahnamesi'nin bazı bölümlerini, günümüz Türkçesine
uyarlayarak sunuyoruz. Uyarlamayı yaparken, cümlelerin kuruluşlarına
olabildiğince bağlı kalmaya ve o dönemin akıcı üslûbunu bozmamaya
çaba gösterdik.

* * *

"Ey oğul! Şimdi sana avratların alâmetlerini anlatacağım. Bunlar, avratların güzellik ölçüleridir. Yani avratta bu alâmetler ne kadar çoksa avrat o kadar güzel, ne kadar azsa o kadar çirkindir. İyice oku ve öğren!..

Avratın dört yerinin kara olması gerekir: Saçı, kaşı, kirpiği ve gözünün karası.
Avratın dört yerinin kızıl olması gerekir: Dili, dudağı, yanakları ve avurtları.
Avratın dört yerinin yuvarlak olması gerekir: Yüzü, gözü, topukları ve bilekleri.
Avratın dört yerinin uzun olması gerekir: Boynu, burnu, kaşı ve parmakları.
Avratın dört yerinin hoş kokulu olması gerekir: Burnu, ağzı, koltukları ve ferci.
Avratın dört yerinin geniş olması gerekir: Alnı, gözleri, göğsü ve butları.
Avratın dört yerinin dar olması gerekir: Burun delikleri, kulak delikleri, göbek deliği ve ferci.
Güzel bir avratın ağzı, elleri, ayakları ve başı ne büyük ne de küçük olmalıdır. Boyu ne uzun, ne de kısa olmalıdır. Avrat ne şişman ne de zayıf görünmeli, ama etleri yuvarlak olmalıdır. Yüzü ak, kaz rengi ve kara yağızın güzeli olmalıdır. Teni pembe, saçları sık ve uzun olmalıdır. Zira saç, avratın yüzünün suyudur.. Dudakları ve dudaklarından çıkan sözü tatlı ve yumuşak olmalıdır. Gözlerinin karası çok kaşları çatık olmalıdır. Güldüğünde güzel görünmeli, yürüdüğünde dübürünün etleri titremelidir. Bu dediklerim bir avratta ne kadar çoksa o avrat güzelliğin en yüksek mertebesine ulaşmış demektir.